Президентіміз Қасым-Жомарт Тоқаев Қазақстанда АЭС салу, салмау мәселесі жалпұлттық референдумға шығарылатынын айтты. Бұл дұрыс шешім. Елімізге ортақ мәселені халықпен ақылдасып, бірігіп шешкен абзал. Ал енді АЭС-тің экологиялық артықшылықтарына тоқталар болсақ: Шығарындылардың төмен деңгейі: 1. Парниктік газдар шығарындыларының болмауы. АЭС жаһандық жылыну мен климат өзгеруінің негізгі себептері болып табылатын көмірқышқыл газын, метанды және басқа да парниктік газдарды шығармайды. Бұл оларды шығарындыларды азайту және декарбонизация мақсаттарына жету үшін күресте маңызды құрал етеді. 2. Көмірмен жұмыс істейтін электр станцияларынан айырмашылығы, АЭС күкірт пен азот оксидтерін, қатты бөлшектерді және адам денсаулығы мен қоршаған ортаға теріс әсер ететін басқа да ластаушы заттарды іс жүзінде шығармайды.
Экономиканы ынталандыру жағына да назар аударғанымыз жөн. Біріншіден, жұмыс орындары құрылады. АЭС салу және пайдалану әртүрлі салаларда (құрылыс, машина жасау, энергетика, ғылым, білім беру) мыңдаған жоғары білікті жұмыс орындарын құруға мүмкіндік береді.
Екіншіден, инвестицияларды тарту жағы қарастырылады. АЭС құрылысының жобалары ел экономикасына қомақты инвестиция тартып, инфрақұрылымды және онымен байланысты салаларды дамытуға ықпал етеді.
Үшіншіден, бәсекеге қабілеттілік артады. АЭС-тың болуы өнеркәсіп үшін энергия шығындарын азайтуға мүмкіндік береді, бұл ел экономикасының әлемдік нарықтағы бәсекеге қабілеттілігін арттырады.
Ал енді технологиялық артықшылықтарын айтар болсақ, еске жоғары қуаттылық пен тиімділік түседі. АЭС электр энергиясына сұраныстың негізгі бөлігін тұрақты жабуды қамтамасыз ететін базалық режимде жұмыс істеуге арналған. Жоғары энергия тығыздығы. Ядролық отын өте жоғары энергия тығыздығына ие, бұл салыстырмалы түрде шағын аумақта үлкен көлемде электр энергиясын өндіруге мүмкіндік береді.
Сенімділік пен қауіпсіздік туралы айтар болсақ, заманауи АЭС-тар апаттар қаупін барынша азайтатын белсенді (басқару және қорғау жүйелері) және бейтарап (физикалық кедергілер) элементтерін қамтитын көп деңгейлі қауіпсіздік жүйесімен жабдықталған. Өйткені АЭС жобалау, салу және пайдалану МАГАТЭ әзірлеген қатаң халықаралық қауіпсіздік стандарттарына сәйкес жүзеге асырылады.
Әтірхан ШЫҢҒЫСБАЕВ, Төлеби аудандық ардагерлер кеңесінің төрағасы.